مستخرجی از گزارش سیاسی حزب کار ایران(توفان) به کنگره پنجم حزب کار ایران. بخش نخست-اوضاع جهان

سیاست اقتصادی امپریالیسم شرق و جبهه­اش

 

امپریالیسم روس بعد از فروپاشی، مورد هجوم سرمایه های مالی امپریالیستهای غرب قرار گرفت و مدتها به بحران درونی دچار بود. امپریالیستهای غرب به داخل تمام اقمار ابر قدرت سوسیال امپریالیسم شوروی نفوذ کردند و توانستند آنها را به سمت خود جلب کنند. آنها در همین دوره سیاستهای نئو لیبرالیِ اقتصادی سرمایه داری "بازار آزاد" را به روسیه و اقمار سابقش تحمیل کردند و دست سرمایه داران روسی و بومی این کشورها و متحدان خارجی آنها را در غارت دسترنج پرولتاریای روسیه و پرولتاریای ممالک اروپای شرقی باز گذاردند. تتمه حقوق کارگران در این ممالک بر باد رفت و امر خصوصی­سازی ها با پشتکار به پیش برده شد.

احزاب رویزیونیستی در این کشورها یا منحل شدند و یا به صورت سوسیال دموکراتهای بی رنگ و بو به زندگی حلزونی خویش ادامه می دهند. آنها هنوز نتوانسته­اند با رویزیونیسم تسویه حساب کرده و به شاهراه حقیقت بازگردند.

سیاست توسعه طلبی ناتو به سمت شرق و بلعیدن تک تک این کشورها و محاصره روسیه ی تضعیف شده، نشان می داد و می دهد که برخلاف تبلیغات کسانی که از دانش مبارزه طبقاتی دست شسته اند، هدف امپریالیسم غرب نابودی "سوسیالیسم واقعا موجود"(بخوانید رویزیونیسم حاکم و سرمایه داری دولتی) و ایجاد "صلح پایدار" نبود، بلکه تجزیه فدراسیون روسیه، دست یابی به مواد اولیه و سرزمینهای وسیع این کشور بود. این تضاد میان امپریالیستها که دائمی و پایدار است، خود را به بهترین وجهی در نزاع میان روسیه و آمریکا نشان می دهد. سیاست تجزیه فدراسیون روسیه به تضعیف سیاسی روسیه منجر شده و نفوذ امپریالیستهای غرب را در ممالک مجاور روسیه افزایش داده است. ما با این وضعیت از جمله در ممالک بالتیک، گرجستان و آذربایجان که همه قربانیان سیاستهای نئولیبرالی اقتصادی سرمایه داری هستند روبرو هستیم. این توسعه طلبی امپریالیسم غرب که بر اساس توازن جدید نیروها صورت می گیرد، مغایر موافقتنامه های میان سوسیال امپریالیسم شوروی گورباچفی با امپریالیستهای غرب پیرامون حفظ وضع بعد از توافق بود. ولی از چه وقت تا حالا قرار بوده است که با تغییر زور و توان و قابلیتهای یک طرف، وفاداری به موافقتنامه های روی کاغذ از اعتبار ابدی برخوردار باشند؟

امپریالیسم غرب با این آگاهی یوگسلاوی را تجزیه نمود، به لیبی دست اندازی کرد، عراق را به اسارت در آورد و سرانجام با سیاست تهاجمی و افسار گسیخته و مغرورانه خویش در امور داخلی  کشورها دخالت کرد و فاجعه سوریه را به بار آورد تا از نفوذ امپریالیسم تضعیف شده روسیه در مولداوی، اوکرائین و دریای مدیترانه و خاورمیانه به کاهد. محاصره اقتصادی روسیه و تحقیر این کشور به عنوان قدرت درجه دوم و تحریکات مرتب علیه آنها سرانجام نتوانست امپریالیسم روسیه را به زانو در آورد. در این مدت امپریالیسم روسیه توانست قدرت نظامی خویش را افزایش دهد و بر وضعیت اقتصادی و سیاسی خویش غلبه کند. امپریالیسم روسیه از موضع ضعف بارها به امپریالیسم آمریکا و غرب پیشنهاد کرده است که وی را در مسایل جهانی به بازی بگیرند و به اقدامات "خودسرانه" دست نیازند. آنها برای نمونه به سازش در مورد قرارداد هسته ای ایران اشاره می کنند و فاجعه سوریه را محصول زورگوئی آمریکا و عدم توافق آنها با روسیه عنوان می کنند. این رقابت و تبانی در عرصه جهانی ادامه دارد و در داخل اروپا نیز به جبهه بندی میان ممالک اروپائی منجر شده است. ممالکی که زیر سلطه روسیه در گذشته قرار داشتند نظیر لهستان و جمهوری های بالتیک از متحدان دست به سینه آمریکا و خواهان تشدید تضاد با روسیه و مقاومت در مقابل این کشور هستند، در حالیکه ممالک غرب اروپا از جمله اتریش، یونان، و محافل قدرتمندی در آلمان و ایتالیا از نزدیکی و همکاری با روسیه صحبت می کنند. دوری جغرافیائی آمریکا از اروپا موجب شده که بیشتر ممالک غرب اروپا از این سیاست صدمه ببیند.

در شرایط کنونی کشور روسیه، امپریالیسم تضعیف شده است که می کوشد از زمین برخیزد. این امپریالیسم خواهان تبانی و رقابت با آمریکاست و در شرایط کنونی برای وی جنبه تبانی اهمیت دارد تا بتواند نفس تازه کند. این امپریالیسم برای مقابله با نیروی افسار گسیخته و تهاجمی امپریالیسم غرب خود را به امپریالیسم چین نزدیک می کند تا با همکاری با این امپریالیسم جدید نوخاسته بتواند در مقابل قدرت عظیم اقتصادی، سیاسی و نظامی آمریکا مقاومت کند. خطری که اکنون صلح جهانی و حقوق ملتها را تهدید می کند از جانب روسیه و چین نیست از جانب امپریالیستهای غرب به رهبری امپریالیسم آمریکاست. این وضعیت است که باید مبنای تحلیل مشخص از شرایط مشخص قرار گیرد.  

امپریالیسم نوبرخاسته چین که با نقاب سوسیالیسم مانند روش خروشچف به میدان آمده است و سرمایه داری را در چین با نقاب سوسیالیسم مستقر ساخته و به صدور سرمایه به جهان مشغول است، تکیه سیاستهای خویش را بر رشد اقتصادی قرار داده و محتاطانه به پیش می رود و می خواهد در تمام زمینه ها عقب ماندگی های اقتصادی، علمی، نظامی و سیاسی خویش را نسبت به غرب جبران کند. امپریالیسم چین با اساتید مکتب اقتصادی نئو لیبرالی به مشاوره نشستند و سیاستهای استثماری آنها را با نقض حقوق کارگران و تشدید درجه استثمار آنها و میدان دادن به مالکیتهای خصوصی متحقق گردانیدند. سیاست نئو لیبرالی اقتصاد دانان مکتب شیکاگو پایش در سرزمین چین نیز باز شد و هر روز گسترش بیشتری می یابد. دولتمردان چین تلاش وافر دارند از درگیریهای رویارو با امپریالیسم قدرتمندتر غرب خودداری کنند و به برنامه درازمدت برای تسلط سیاسی خویش دست بزنند. بروز تصادمات زودرس جهانی در شرایط مشخص کنونی به نفع امپریالیسم چین نیست. نفوذ آنها در سراسر جهان به ویژه در آفریقا کاملا مشهود است. این امپریالیسم نیز خواهان تبانی و رقابت با آمریکاست، زیرا در بسیاری زمینه های با آنها منافع مشترک دارد. ذخایر ارزی بیلیون دلاری چین نوعی روابط همسرنوشتی میان دو کشور ایجاد کرده است. ولی نفوذ چین در آفریقا که بر بسیاری منابع اولیه با سیاستهای توسعه اقتصادی صنایع زیربنائی دست یافته است و یا ساختمان تنگه نیگاراگوئه در قاره آمریکا که به موازات تنگه پاناما توسط چین ساخته می شود، موجبات نگرانی امپریالیسم آمریکا وژاپن را فراهم کرده است. سیاست نوین امپریالیسم آمریکا در تسلیح ژاپن، تحریکات علیه کره شمالی، تکیه بر منافع راهبردی این امپریالیسم در اقیانوس آرام که آنرا برای حریم امنیت خود مهم جلوه می دهد و خود را بخشی از ممالک این منطقه جا می زند برای مقابله با چین انتخاب شده است. امپریالیسم غرب با تجاوز به عراق و لیبی، دخالت در امور داخلی آفریقا در نیجریه، نیجر، مالی، سومالی، سودان و ... محاصره اقتصادی ایران، دست امپریالیسم شرق را از منابع نفت و گاز آفریقا و خاورمیانه کوتاه کرد و چین را تحت فشار قرار داد و این امر خود موجبات نزدیکی روس و چین را تسریع کرد. روسیه مصمم است منابع سوختی چین را از طریق نفت و گاز خویش تامین کند.

چین می خواهد به مقابله با تحریکات آمریکا در جنوب شرقی آسیا بپردازد. آمریکا در جنوب شرقی آسیا در پی ایجاد جبهه مشترکی از ممالک استرالیا، نیوزلند، فیلیپین، اندونزی، سنگاپور، کامبوج، ویتنام، میانمار و...  است که آنها را حتی با تحت فشار قرار دادن، انجام کودتا در این کشورها، تشدید تضادها و تکیه بر اختلافات آنها با چین، به مواضع خویش بکشاند و آنها را بر ضد چین بسیج کند. چینی ها برعکس تلاش دارند با نزدیکی به کره جنوبی، میانمار، جزیره تایوان، هند و پاکستان و... این دسیسه های امپریالیسم توسعه طلب و مهاجم آمریکا را خنثی کنند. یک مبارزه دیپلماتیک گسترده در این منطقه آغاز شده است. با توجه به این وضعیت سیاسی در منطقه است که باید تلاشهای چین و روسیه را در زمینه ایجاد یک جبهه وسیع ضد تجاوز و دخالت از جانب امپریالیسم غرب به رهبری امریکا ارزیابی کرد. این اقدامات گرچه که در کادر تبانی و رقابت با امپریالیسم غرب صورت می گیرند، ولی در شرایط مشخص کنونی که مانعی در مقابل تهاجم وحشیانه و لجام گسیخته امپریالیسم آمریکا ایجاد می کنند، مثبت اند و امکان بروز جنگ را به تاخیر می اندازند و این به نفع خلقها و ممالک جهان است. این امر دست ما را باز می گذارد تا با شعار صلح طلبی و ایجاد جبهه وسیعی از صلحجویان جهان، جبهه وسیع ضد جنگ در سراسر جهان ایجاد کنیم و زمینه روانی دستیازی به جنگ و تجاوز را کاهش دهیم.

مبارزه برای صلح در جهان هرگز نافی مبارزه طبقاتی برای کسب قدرت سیاسی در هر کشور معین نیست. ولی مبارزه با سیاست تهاجمی امپریالیسم توده مردم را علیه آنها بسیج کرده و به ممالک مستقل و مترقی و یا انقلابی امکان تنفس و تقویت خویش را می دهد و دامنه فعالیت امپریالیستها را محدود می نماید. تمام این مقدمات مثبت باید در خدمت ایجاد شرایط مناسب در عرصه داخلی و خارجی برای کسب قدرت سیاسی از جانب کمونیستها قرار گیرد.

 

برگرفته از توفان شـماره 205 فروردین ماه  1396ـ آوریل 2017

ارگان مرکزی حزب کار ایران(توفان)

صفحه حزب کار ایران (توفان) در شبکه جهانی اینترنت

www.toufan.org

نشانی پست الکترونیکی(ایمیل)

toufan@toufan.org

لینک چند وبلاگ حزبی

وبلاگ توفان قاسمی

http://rahetoufan67.blogspot.se/

وبلاگ ظفرسرخ

 http://kanonezi.blogspot.se/

 وبلاگ کارگر آگاه

 http://www.kargareagah.blogspot.se/

  سایت کتابخانه اینترنتی توفان

http://toufan.org/ketabkane.htm

 سایت آرشیو نشریات توفان

 http://toufan.org/nashrie_tofan%20archive.htm

 توفان در توییتر

https://twitter.com/toufanhezbkar

توفان در فیسبوک

https://www.facebook.com/toufan.hezbekar

 توفان درفیسبوک به زبان انگلیسی

https://www.facebook.com/pli.toufan?fref=ts

 توفان درشبکه تلگرام

https://telegram.me/totoufan